De wonderlijke wezens van Ferdi
Toen ik afgelopen december het Bonnefanten Museum in Maastricht bezocht, stond ik plotseling oog in oog met een werkelijk fantastisch wezen. Een reusachtig insect staarde mij aan, mij enerzijds een gevoel van ongemak gevend vanwege de extreme grootte en anderzijds zo betoverend door het zachte en kleurrijke imitatiebont dat ik mij in moest houden de sculptuur niet spontaan te omhelzen.
De Damsel- Dragonfly uit 1967 is van de hand van Ferdi Tajiri-Jansen en behoort tot haar collectie Hortisculpturen. Een reeks monumentale beelden bekleed met felgekleurd imitatiebont ontworpen in de periode 1966-1969. De sculpturen sluiten perfect aan bij de gelijktijdige periode van de Popart en de Flower Power en de sensuele natuurlijke vormen hiervan zijn niet alleen een ode aan de wereld van de planten en insecten maar ook een lofzang op de vrouwelijke seksualiteit.
Ferdina Jansen werd in 1927 in Arnhem geboren en vertrok in de jaren vijftig naar Parijs waar ze beeldhouwlessen volgde bij Ossip Zadkine. Door de schrijver Simon Vinkenoog werd ze geïntroduceerd bij de Japans-Amerikaanse kunstenaar Shinkichi Tajiri. Hij leerde haar de techniek van het lassen en Ferdi begon deze toe te passen voor het ontwerpen van juwelen, ‘Bijoux en fer. Vaak hadden deze vormen die aan insecten deden denken. Insecten interesseerden Ferdi vanwege hun ogenschijnlijke tegenstelling: een symmetrisch uiterlijk maar van binnen een schijnbare wanorde van klieren, zenuwen en cellen.
In 1965 maakte zij samen met Tajiri, hun beide dochters en twee assistenten een reis door de Verenigde Staten en Mexico die haar stijl radicaal zou veranderen en de basis zou leggen voor haar Hortisculpturen. Ze begon met het creëren van monumentale bloemvormen in textiel met een metalen skelet. De vormen werden met schuimrubber opgevuld. De bloemen werden voorzien van tentakels waardoor zij een bijna roofzuchtig air krijgen. Ze lijken je te willen verzwelgen en toch zou je niets liever doen dan erin te verdwijnen en terecht te komen in een zachte afgesloten wereld.
Aan Ferdi’s Hortisculpturen kwam helaas een vroegtijdig einde door haar onverwachte dood op slechts 42-jarige leeftijd.
Ferdi, Damsel Dragonfly, 1967, Bonnefanten Museum, Maastricht